සංසාර ආදරේ හඳුණාගන්නේ කොහොමද?

භවයක් භවයක් පාසා හමුවෙනවා කියලා ආදරවන්තයො කියනව අහලත් ඇති. මල් කැඩීම ගැන හොඳ අවබෝධයක් තියෙන අය ඇත්තටම හෝ ප්‍රෝඩාවට වගේ දෙතුන් දෙනෙකුට මෙහෙම කියලත් ඇති. සමහර අය බලාගෙන ඉන්නවානෙ පතාගෙන ආව කෙනා එනකන්. ලඟකදි කොහෙදි හරි කියෙව්වා 'පතාගෙන ආව නම් ඔතාගෙන යනව' වගේ කතාවකුත්. මේ සංසාරගත ආදරයන් ගැන විවිධ කථා මමත් අහලා තියෙනවා. 

ඔය විදිහට සංසාරගත ආදරය කරන කෙනා හමු වුවහොත් අඳුනගන්නේ කොහොමද කියලා හිතලා තියෙනවද? කවුරුවත් භවයෙන් භවය එක වගේ පෙනුමට ඉන්නවනං සහ පහුගිය භවයේ කෙනාගේ හැඩරුව මතකනම් ඉතින් අඳුණගන්න එක ප්‍රශ්ණයක් නැහැ. අපිට තියෙන හඳුනා ගැණීමේ ආයතන තියෙන්නෙ ඇස්, කන්, නාසය, රස, ස්පර්ශය සහ විඥ්ඥාණය කියන ඒවනේ. පෙනුම වෙනස් වෙන නිසා ඇස් වලින් බැහැ, අර බල්ලන් හොයනව වගේ සුවඳින් හොයන්නත් ටිකක් අමාරුයි මොකද විවිධාකාර සුවඳ විලවුන් නාන නිසා, ස්පර්ශ කරල හොයන්න වෙන්නැති සමහර අය බස් වලදි කාන්තාවන්ගේ ඇඟේ ගෑවෙන්නේ, විඥ්ඥාණය කියන එක ගෑණු පරාණයක් දැක්කම වාශ්ප වෙලා යනවනේ. 

ඔය අඳුන ගන්න විදිහ ගැන මම විහිළුවට වගේ උපකල්පනයක් කරොත් අඳුණ ගන්නේ කට හඬින් කියලා. කීදෙනෙකුට විතර හිනා යයිද දන්නේ නැහැ. මේ උපකල්පනයට පසුබිම් කථාවක් තියෙනවා. ඔය බරණැස් නුවර බ්‍රහ්මදත්ත කියල රජකෙනෙක් රජකම් කරන සංදියේ මගෙත් ආදර කථාවක් තිබුණනේ. ඒ ආදර අන්දරය 'අති සාර්ථක' වෙලා එයා වෙන කෙනෙක් එක්ක විවාහ වුනානේ. ඒ දෙන්න විවාහවෙලා මාස කිහිපයකින් විදේශ ගත වුනා. ඊලඟ අවුරුදු හතක විතර කාළෙදි එයා ගැන කිසිම විස්තරයක් දැනගන්න අද තියෙන ක්‍රම සහ විදි තිබුණේ නැහැ. ආදරේ කරල තියෙන අය දන්නවනේ ඉතින් ඔය කාළයක් නොදැක නොඇසී හිටියට ඔව්ව ලේසියෙන් අමතක වෙන්නෙ නැහැනේ.



එක දවසක් 'දෛවෝපගත' කියන විශේෂණ පදයට ගැලපෙන සිද්ධියක් වුනා. මම එතකොට විවාහවෙලා සිටි කෙනත් මගේ දුවත් එක්ක එකපාරක් විදේශ රටවල් කිහිපෙක සංචාරයක් කලා. ඒ ගමනෙදි එක රටකදි අර කෙනා විවාහ වෙච්ච කෙනාගේ ලඟ ඥාතියෙක් හමුවුනා. ඔහු මගේ අතීත කථාව නොදන්නා කෙනෙක්. ඒ අය සමඟ මම සහභාගි වෙච්ච රාත්‍රී භෝජන සංග්‍රහයකදි එම පුද්ගලයා ඔහුගේ ඥාතියට දෙන්න කියලා යමක් මට දුන්නා. ඒකට හේතුව මම ඊලඟට යන්නේ අර දෙන්න ඉන්න රටට නිසා. ඔවුන් දැන් ඒ දෙවෙනි රටේ ඉන්නව කියල මම දැනගත්තෙත් එයාගෙන්ම තමයි.  ඒ පාර්සලයේ ඔවුන්ගේ ලිපිනය සහ දුරකථන අංකය තිබුණා. අර පුද්ගලයා මගේ කථාව නොදැගෙන හිටියට, මගේ නරුම මිත්‍රයන්ට පින්සිද්ද වෙන්න මම විවාහ වෙලා හිටපු කෙනා මේ ගැන ඕනවටත් වඩා දැනගෙන හිටියා. දන්නවනේ යාළුවෝ කියන ජාතිය පරණ කථාවල් ගෑණුන්ගේ කණේ තියන්නේ අතින් පයිනුත් කෑලි දාලනේ. මම බොහොම කැමැත්තෙන් අර පාර්සලය භාරගන්න කොට එයාගේ මුහුණෙන් තේරුණා වැඩේට එච්චර කැමැත්තක් දක්වන්නේ නැහැ කියලා. ඉතින් මට පාන් ද කියලා මම ඔන්න ඔහෙ භාරගත්තා ඒ 'භාරදූර' වගකීම. 

කොහොම හරි එතනින් එහාට තව ගොඩක් මතක හිටින දේවල් ඒ දෙවෙනි රටේදි සිද්ද වුනා. මේ කථාවට අදාල වන්නේ ඒකෙ කොටසක් පමණයි. එක දවසක් මම නැවතිලා හිටපු හෝටලයෙන් මම කෝල් එකක් ගත්තා අර නොම්මරයට. ටෙලිෆෝන් එකට උත්තර දීපු  අවුරුදු හතක් නොඇසුණු  ඒ කටහඬ ඒ ඇහුණාම මගේ මුළු ඇඟම හිරි වැටිලා ගියා. ඇත්තටම එයාගේ වගේ මිහිරි කිංකිණි පරදවන කට හඬක් මම තාමත් කාගෙන්වත් අහල නැහැ. අනික් අය කියයි ඒගොල්ලන්ගේ එක්කෙනාගෙත් එහෙමම තමයි කියලා. ඔන්න ඔය ටෙලිෆෝන් කෝල් එකේ සිද්දිය තමයි මගේ මේ පිස්සු උපකල්පනයට ඒ කියන්නේ සංසාරයෙන් සංසාරයට ආදරය කරන කෙනා හඳුනගන්නේ කට හඬින් කියන එකට පසුබිම් කථාව.

මේ උපන්‍යාසය (hypothesis) හෝ උපකල්පනය යොදාගෙන මම සිංදුවක් ලිව්වා. ඒක සංගීතවත් කලේ සහ ගායනා කළේ සංගීතඥ නවරත්න ගමගේ. සිංදුවක් ලියන කොට අන්තිමට එකට එන්න කලින් වර්ශන්ස් කීපයක් ලියවෙනවනේ. එවගේ පරණ වර්ශන් එකක් මගේ පිය සෙනෙහස ගීතය කියපු අජන්තා පීරිස් දර්ශන රුවන් දිසානායකගේ සංගීතයෙන් ගායනා කලා. සිංදු දෙකම මෙතන දානවා තමන් කැමති එක මොකද්ද කියල කිව්වොත් ඒක උදව්වක්.  සංසාර ආදරේ ගැන විශ්වාශ කරන අයගේ අදහසුත් දැනගන්න කැමතියි.

නවරත්න ගමගේ ගායනා කළ වර්ශන් එක

නොනැවතී ගලනා, අප පෙම්දම් සසරේ 
සැමදා සෙව් ඔබ දෙසවන් හඳුණයි, 
මතකය දන්නෙ නැතී, දෙනුවන් හඳුනා නැතී, 
දෙසවන් පමණක් දන්නා, 
ඒ අපේ ආදරේ 

මින් පෙර හමුවී නැති බව ඔබෙ වත 
දෙනුවන් යළි යළි දිවුරා පවසයි, 
මතකය හාරා සෙව්වෙමි ඔබෙ රුව 
මේ භවයෙදි දුටු සිතක් නොවේලු, 
මගෙ සිත දන්නා රුවක් නොවේලු.  

දෙනුවන් පමණක් දුටු භවයන්හී, 
නොදැනී උණුසුම මග හැරුණත් පෙම, 
දොඩමලුවූ හැම භවයකදී 
දෙසවන් සොයනා ආත්මීය හඬ 
අපෙ සිත් හඳුණා ගත්තාලූ, 
දෙනෙතින් හිනැහී, දෙතොලින් ලංවී 
හදවත් අතිනත ගත්තාලූ.

අජන්තා පීරිස් ගායනා කල වර්ශන් එක  

බැලුවෙමි මතකයේ ඔබෙ රුව සොයන්නට
නැත සටහන් එහි හමුවී ඇතිබවට
පින් කර නැතත් පෙර බව ගැන බලන්නට
මගෙ හිත කියයි අපි පෙර පෙම්වතුන් බව//

ඔබෙ මුදු පහස පෙර භවයෙදි දැනෙන්න ඇති
සුන්දර හඬ ඇසී හද කිති කැවෙන්නැතී
දුක් සෝ සුසුම් වල උනුහුම දැනෙන්නැති
ඒ පෙර පුරුද්දට අද හිත ඇදෙන්නැති//

සිත් මැලී උණත් වෙන්වී දිවි ගෙවන්නට
විරසක වෙන්න ඇති සසරේ විටින් විට
එනමුදු පතමි හැම භවයෙම දකින්නට
දොඩමලු වෙන්න හිනැහෙන්නට බැඳෙන්නට//

බැලුවෙමි මතකයේ/----------